AEP-GRU-MXP, BGY-KRK

Bardzo niestety nadszedł mój koniec, a raczej koniec mojej pierwszej wizyty w Ameryce Południowej. Wizyty, w którą bardzo długo nie mogłem się wczuć i zacząć nią żyć w pełni, jak to robiłem dotychczas podczas innych wyjazdów. Gdy jednak złapałem już to „coś”, tym trudniej jest mi teraz wrócić. Bo mimo tego, że wracam do domu to ciężko się cieszyć, gdy zostawia się znajomych, z którymi dzieliło się trudy drogi, którzy byli oparciem i służyli pomocą w trudnych chwilach oraz gdy najzwyczajniej wraca się z temperatury 35C do zaledwie marnych paru stopni. Nawet przesiadka na lotnisku w Sao Paulo Guarulhos to już nie to samo co w pierwszą stronę. Wasze zdrowie Maćku i Paulino!

Kilkanaście godzin lotów i tak oto ląduję w Mediolanie na lotnisku Malpensa. Nie mam jeszcze nigdzie znalezionego noclegu, więc zostaję chwilę dłużej w terminalu i rezerwuję coś na szybko. Nie wiem czy moje ociąganie się czy też coś innego przykuło uwagę tajniaków, którzy to postanawiają mnie sprawdzić bardzo dokładnie przy opuszczaniu strefy bagażowej lotniska. Co ciekawe nie sprawdzają w ogóle opakować z yerbą, w których mogłoby się kryć wszystko ale przeglądają dokładnie butelki z winem, czy w środku czasem nie pływa coś podejrzanego. Po paru minutach puszczają mnie dalej.

Przemieszczam się najpierw do centrum Mediolanu, a następnie do Bergamo, gdzie nieopodal lotniska mam nocleg. Nawet jak na Włochy pogoda jest bardzo przeciętna, żeby nie powiedzieć, że gorsza niż w styczniu.

Rano, gdy wyruszam na zwiedzanie Bergamo, chmury są zawieszone nisko, momentami lekko mży i jest zdecydowanie chłodno. Męczące są dla mnie ostatnio takie przesiadki, gdy wraca się już do domu z miejsca docelowego, gdy zobaczyło się już wszystko co się planowało i trzeba jakoś zabić czas pomiędzy lotami.

Na szczęście w końcu nadchodzi czas mojego lotu do Krakowa. Przepakowuję plecak nadając tylko 15kg bagażu, a resztę biorę do worka na śmierci, który dostałem od Rodrigo i zarzucam do wszystko pod ponczo, które jest dość długie. Przesiadanie się z tradycyjnych linii do tak zwanych tanich jest zawsze bolesne ze względu na mniejszą ilość miejsca do dyspozycji. Krótko mówiąc jest ciasno i taka przesiadka jeszcze bardziej uwypukla tę różnicę.

Zniżając się do lądowania przelatujemy nad Wisłą, Szczyrkiem, Beskidem Małym i już widzę, że ze śniegiem słabo i nie ma co liczyć na skitury. Zima znów się nie udała. Pozostaje czekać do lata, aż te 35C i u nas stanie się rzeczywistością.

 

Buenos Aires

W mieście dobrego powietrza (przyznacie, że chwytliwa nazwa. Dla Krakowa w sam raz) ląduje przed północą i kombinuję jak by tu się dostać do miasta. Na szczęście lotnisko Aeroparque Jorge Newbery jest położone bardzo blisko centrum, tuż obok wybrzeża, co stanowi jego duży plus w kwestii lokalizacji. Ciężko jednak o takiej godzinie złapać jakiś autobus, a według rozkładu te 6 km, które dzieli mnie od centrum autobus pokonuje w 1,5h z jedną przesiadką po drodze. Trochę długo jak na tak krótki dystans. Decyduję się na taksówkę by ograniczyć nocną wycieczkę po Buenos do minimum ale kolejka do postoju taksówek równa tej z Lidlla na święta gdy karp jest w promocji.

Idę na początek terminala z myślą, że może złapię jakąś, która będzie dopiero podjeżdżała. Moje szczęście trochę z początku kuleje bo trafiam na taxi, które właśnie ma zamiar odjechać z pasażerką. Jednak nie ma tego złego, bo pani zgadza się zabrać i mnie. Rozmawiamy przez te paręnaście minut, w trakcie których dowiaduję się, że wróciła właśnie z wakacji w Ushuaia i ma jakichś tam przodków z Europy. Czyli jak większość mieszkańców Argentyny czy Chile, których spotykałem.

Pomimo prawie pierwszej w nocy przez miasto przetaczają się głośne demonstracje. W ciągu dnia będę miał możliwość zobaczyć je w większej ilości. Protestują przeciwko nowemu prezydentowi i rządowi.
Gdy za dnia wyruszam na rekonesans po mieście, docieram do Plaza de Mayo, gdzie mam okazję zobaczyć protesty w pełnej okazałości. Przechodzę przez Plaza de la Republica, mijam 67 metrowy obelisk postawiony w 400 rocznicę osiedlenia się pierwszych hiszpańskich osadników. Tuż obok ciągnie się najszerszą droga świata – Avenida de 9 Julio. Posiada ona po siedem pasów w każdym z kierunków plus po dwa dodatkowe dla autobusów. Stamtąd spaceruję pod budynek kongresu.

Plaza de Mayo

Kongres Narodowy

Zbliża się południe, a na trzynastą jestem umówiony ze znajomymi z Mendozy, więc nie mając wiele czasu postanawiam wyruszyć na szybko do La Boca – portowej dzielnicy miasta, która swą nazwę (la boca – usta) zawdzięcza ujściu rzeki Riachuelo do rzeki dla Plata. W dzielnicy znajduje się jeden z najpopularniejszych klubów Argentyny – Boca Juniors. Najbardziej znanym jednak miejscem w La Boca jest uliczka Caminito, przy której stoją kolorowo pomalowane domy. Historia ich malowania jest podobna do tej z Valparaiso – wykorzystywano resztki farby pozostałej z malowania statków. Okolica jest naprawdę piękna i ma swój urok. Żeby nie było tak radośnie, warto dodać, że La Boca jest rzekomo bardzo niebezpieczną okolicą. Wszyscy ostrzegają, przestrzegają i zalecają by trzymać się Caminito, nie schodzić nigdzie w bok, a już na pewno nie oddalać się i nie iść stąd piechotą do centrum. Poza tym należy pilnować rzeczy osobistych i najlepiej nosić wszystko z przodu. U wlotu ulicy stoi patrol policji, który dba o bezpieczeństwo spacerowiczów. Jadąc autobusem do i z La Boca nie zauważyłem niczego podejrzanego ani nietypowego, ot zwykłe ulice zamieszkane przez zwykłych ludzi.

Wracam za La Boca i pospiesznie jadę na Plaza Italia, gdzie jestem umówiony z Sofie, Clemence i Paulem ale wszechobecne korki uniemożliwiają mi dotarcie na czas. W połowie drogi, gdy widzę, że idzie to jak krew z nosa, przesiadam się na metro i w końcu docieram na miejsce. Miło jest znów zobaczyć się ze znajomymi i wspólnie włóczyć się po mieście. Wraz z Sofie wybieramy się piechotą na cmentarz La Recoleta, gdzie znajdują się groby najbardziej i najbardziej wpływowych mieszkańców Argentyny: naukowców, artystów, bohaterów wojennych, paru prezydentów i m.in. Evy Peron.  Cmentarz jest ciekawy dlatego, że miejsce zwykłych grobów zajmują mauzolea, niektóre rozmiarami dorównujące małym chatkom. Szkoda tylko, że przyszliśmy parę minut przed zamknięciem i musimy się bardzo sprężać by obejść większość.

Nieopodal Recolety, w jednym z parków przy Plaza de las Naciones Unidas i Av. Figuerora Alcorta, mieści się ciekawa rzeźba ze stali i aluminium – Floralis Generica, która swym kształtem przypomina wielki kwiat, a jego płatki otwierają się i zamykają automatycznie w zależności od pory dnia.

Na wieczór wracamy w stronę Plaza Italia, gdzie nieopodal Clemence i Paul mają wynajęte mieszkanie. Z dachu budynku roztacza się półpanoramiczny widok na wschodnią część miasta, która jest teraz podświetlona przez ciepłe promienie zachodzącego słońca.

Od prawie samego początku mojego pobytu w Ameryce Południowej, a szczególnie w Argentynie, przymierzałem się do spróbowania tej słynnej wołowiny, nad którą wszyscy się tak zachwycają, jednak jakoś nigdy nie było ani czasu ani okazji. Tym razem jednak wszyscy jesteśmy zgodni co do tego by pójść na steki. Wybieramy w Internecie odpowiedni lokal i kierujemy do niego swe kroki. Przed restauracją kolejka oczekujących na pokierowanie do stolika ale nam jakoś udaje się znaleźć wolne stolik, a i menu dostajemy względnie szybko. Zamawiamy deskę mięs oraz steka z frytkami i wino. Po jakichś czterdziestu minutach dostajemy nasz posiłek, którego porcje są ogromne, więc bez problemu wystarczy dla nas czworga. Nie znam się zbytnio na mięsach, ani nie jestem ich wielkim zwolennikiem ale poza jednymi kiełbaskami, których nikt nie chce tknąć, wszystko jest przepyszne i szkoda, że tak szybko się kończy. Skoro nawet mnie urzekła argentyńska wołowina to jej reputacja nie może być w żaden sposób przesadzona. Z tego miejsca polecam każdemu bo smak jest niepowtarzalny. Nie ma się zresztą czemu dziwić, gdy krowy są wypasane na bezkresnych pastwiskach, gdzie trwa ciągnie się po sam horyzont, nie ma dróg, miast i powietrze jest przejrzysto czyste.

Podczas naszej kolacji dostaję dziwnego maila o przesunięciu mojego lotu o 4h wcześniej i przyznam, że nie za bardzo mi to pasuje bo umówiliśmy się by razem rano wybrać się do La Boca. Po powrocie do mieszkania weryfikuję tę dziwną wiadomość w liniach LAN i okazuje się, że wszystko jest bez zmian.

Rano zabieram już plecak ze sobą, w pobliskim sklepie robię zapas yerby i wina, co nie jest takie proste żeby znaleźć otwarty sklep przed 8 rano. Jak wspominałem, w Argentynie wszystko jest przesunięte. Życie rano zaczyna się znacznie później, w ciągu dnia jest przerwa, podczas której wszystko jest znów zamknięte. Zazwyczaj jakoś w godzinach 13-17. Nie jest niczym dziwnym z kolei, gdy zwykłe sklepiki są czynne do 21, a wyjścia ze znajomymi do klubów, restauracji czy normalne spotkania rozpoczynają się między 22-2 i trwają nawet do wczesnych godzin porannych.

Clemence i Sofie boją się reputacji La Boca, więc bierzemy taksówkę. Nadal jest jeszcze wcześnie i Caminito nie tętni życiem. Sprzedawcy i stragany dopiero się rozstawiają przed przybyciem turystów. Siadamy sobie na schodach i popijając świeżo wyciśnięty sok z pomarańczy obserwujemy okolicę i chłoniemy atmosferę tego barwnego miejsca o wątpliwej reputacji. Słońce mocno przygrzewa i ciężko nie polubić takiego gorącego lutego, kiedy to można wyłożyć się na trawie w parku jak to robiliśmy przy Floralis Generica z Sofie dzień wcześniej. Wracając z La Boca nadchodzi znów ten smutny moment, gdy musimy się rozstać. Ja wysiadam na przystanku, z którego złapię autobus na lotnisko, a dziewczyny jadą dalej. Kartę miejską mam doładowaną, zostaje mi zaledwie 30 peso, które próbuję wydać na swój ostatni posiłek. Wchodzę do bardzo ciekawego lokalu, który sprawia wrażenie jakby czas się w nim zatrzymał 30 lat temu jeśli chodzi o wystrój wnętrza, a jednocześnie jest czysto i jakoś tak swojsko. Poza tym nie może być źle, bo mieści się tuż obok szpitala, a przy stolikach siedzą lekarze w kitlach, którzy także wpadają tutaj coś przegryźć czy napić się kawy. W trakcie konsumpcji kanapki, gdy tak siedzę i obserwuję przez okno życie toczące się na ulicy próbując utrwalić sobie ostatnie obrazy Ameryki, Argentyny i Buenos, przed oknem przejeżdża limuzyna z prezydentem Francji, który przyleciał tu z wizytą, o czym i o którym wspominała ostatnio w negatywnych słowach Clemence.

Wodospady Iguazu

W Iguazu pomimo późnej pory wita mnie gorące i parne powietrze. Widać (i czuć), że niewiele wcześniej padał deszcz, a mimo to jest duszno oraz ciepło. Witamy w dżungli. To właśnie pogoda jaką lubię – gdy gorące powietrze otula zewsząd swym ciepłem jak koc. Odpowiada za to wysoka wilgotność.

Od Ziemi Ognistej dzieli mnie już około 3500 km w linii prostej i dzień uległ znacznemu skróceniu. O ile w Ushuaia słońce zachodziło około 22:30, o tyle tutaj przed 20 jest już całkiem ciemno bo zmrok zapada bardzo szybko. To duża i odczuwalna różnica.

Z lotniska bus podowozi mnie pod same drzwi hostelu. Atmosfera tutaj już nie ta sama co w Mendozie. Przyznam, że było to chyba jedno z lepszych miejsc, w których przyszło mi się zatrzymać w całej mojej podróżniczej karierze.

Co się tyczy mojego celu tutejszej wizyty, dla którego przeleciałem właśnie 2000km to są nim wodospady Iguazu. Położone praktycznie na styku trzech granic – Brazylii, Argentyny i Paragwaju, przy czym ten ostatni jest trochę od nich oddalony, stanowią atrakcję na skalę światową i nieustannie wabią miliony turystów. Ich zwiedzanie możliwe jest zarówno od strony brazylijskiej jak i argentyńskiej. Granica między tymi dwoma państwami przebiega centralnie przez Diabelską Gardziel – największą kaskadę wodospadu. Woda w tym miejscu spada z wysokości aż  82m, a w słoneczną pogodę tworzą się tutaj tęcze. 80% wodospadu położone jest na terytorium Argentyny, a pozostałe 20% na obszarze Brazylii. Wodospad ma szerokość ok 2km i składa się z 275 odrębnych progów skalnych. Szum wody słyszalny jest w promieniu 20km, a średni przepływ wynosi 1756 m³/s. To mam nadzieję pozwala w jakimś stopniu wyobrazić sobie jego potęgę i rozmiar.

Z poznanym w hostelu Francisem wybieramy się na zwiedzanie zaczynając od bliższej nam strony – argentyńskiej. W parku poprowadzono szereg ścieżek spacerowo-widokowych. My kierujemy się najpierw ku dolnej, poprowadzonej skrajem dżungli, z której jak sama nazwa wskazuje, niejako od dołu i z przodu obserwujemy majestatyczną potęgę przyrody i wylewającej się z niej mas wody.

Iguazu – jak to w dżungli bywa są pełne życia. Pod nogami przechadzają nam się gromadki coati, czyli ostronosy – poczciwe futrzaki z długimi, jak sama nazwa wskazuje nosami, dzięki którym wygrzebują sobie pokarm z pod ziemi. Momentami, gdy na naszej drodze zalegnie ich trzydzieści–czterdzieści sztuk musimy je przegonić by przejść. Poza tym w parku i przy drogach stoją znaki ostrzegające przed jaguarami, w powietrzu latają chmary wielkich jak dłonie motyli, a na brzegu strumienia wyleguje się krokodyl. Leży jak spetryfikowany i sprawia wrażenie martwego. Trzeba by zejść do niego i sprawdzić jak zareaguje na świeże mięso pchające mu się samo do paszczy. Do tego po drzewach hasają małpy.

Te uroczo i niewinnie wyglądające kreatury zajadają się świeżymi owocami. Dotychczas miałem głównie styczność z różnymi odmianami makaków (z wyjątkiem wyjców i czepiaków w Ameryce Środkowej) spotykanych w różnych miejscach Azji. Z doświadczenia wiem, że jakkolwiek przyjacielsko te zwierzęta nie wyglądały to najczęściej okazywały się podstępne, złośliwe lub po prostu ciekawskie. Tak czy siak potrafiły narobić niemałego ambarasu. Te jednak wyglądają naprawdę przyjacielsko i nie są zainteresowane naszą obecnością. Zajadają się owocami o słodkim grejpfrutowo-pomelowym zapachu. Zapachu tak intensywnym, wyrazistym, że nie możemy się oprzeć i postanawiamy podebrać im parę owoców na spróbowanie. Z tym, że jak to w dżungli bywa, nie wiemy na ile są one jadalne. Pachną jednak tak aromatycznie, że kosztujemy. Niestety w smaku już takie apetyczne nie są, a twardy środek i pestki sprawiają, że odpuszczamy. Widać trzeba być małpą by to jeść.

Druga ze ścieżek – górna, umożliwia podziwianie wodospadów z poziomu ich progów stojąc niejako na samej krawędzi. Prawdziwą ich potęgę widać najbardziej nad Gardłem Diabła lub Diabelską Gardzielą; najwyższym – 82m wodospadem na granicy Brazylijsko-Argentyńskiej. Z platformy widokowej, do której po rzece Iguaçu  prowadzą prawie kilometrowej długości mosty, widać też cały kocioł, do którego spada woda. Nie tylko z Garganta del Diablo ale i z wszystkich otaczających ją wodospadów.

Po drugiej stronie natomiast, jakby na wyciągnięcie ręki, znajduje się infrastruktura brazylijska. Właśnie tam udaję się następnego dnia. Już co prawda bez Francisa, bo Brazylia od obywateli USA wymaga posiadania wiz, które tanie nie są, więc przy wizycie na jeden dzień jest to absolutnie nieopłacalne. Potem się oczywiście okazało, że paszporty są sprawdzane tylko przez Argentyńczyków i nie planując pobytu w Brazylii na dłużej, poza Cataratas del Iguazu, nie dostaje się żadnej pieczątki. W związku z tym wydaje mi się, że Francis mógłby bez problemu udać się na jeden dzień na stronę brazylijską i po jego pobycie nie pozostałby żaden ślad.

Odrębną kwestią jest natomiast wymóg posiadania tych wiz, który osobiście uważam za bardzo sprawiedliwy. Gdy parę lat temu USA zaczęło wymagać od obywateli Brazylii posiadania międzynarodowego prawa jazdy, Brazylia w odwecie wprowadziła u siebie taki sam przepis. Następnie po wprowadzeniu przez Stany wiz dla Brazylijczyków, ci drudzy zrobili to samo. Podobną politykę stosują Chile (dla Australijczyków i Meksykanów) i Argentyna (dla Kanadyjczyków i Australijczyków). Wiza nie jest wymagana jednak należy uiścić opłatę w wysokości około 160$. Jest to tak zwana opłata wzajemności i jeśli rzeczywiście stosowana jest wzajemnie, ma sens.

Pomimo, że wodospadów po stronie brazylijskiej jest mniej, nie znaczy to, że są gorsze. Wręcz przeciwnie! Według obiegowej opinii widoki są znacznie ładniejsze niż te z Argentyny. Jest to kwestia bardzo subiektywna i wszystko według gustu. O ile w Argentynie ścieżki – górna i dolna, prowadzą wzdłuż progów wodospadów, czasem poniżej, czasem powyżej, o tyle w Brazylii jest jedna ścieżka wiodąca równolegle do rzeki Iguaçu. Raz wznosi się ona wyżej, a raz schodzi do samej rzeki, gdzie system kładek umożliwia wejście na rzekę i atrakcję w postaci zostania spryskanym delikatną mgiełką wody unoszącej się z nad wodospadu. Ostatni etap ścieżek to możliwość wyjazdu windą na górę do poziomu wodospadu.

Z powodu różnorodności widoków nie jest możliwym porównanie która ze stron jest lepsza, ciekawsza, bardziej interesująca, ponieważ każda oferuje inne widoki, inne atrakcje i inne doznania.

Pogoda w trakcie mojego pobytu w Iguazu może i nie była najlepsza, tj. przez większą część dnia niebo było zasnute chmurami, które bardzo rzadko się rozsuwały ukazując piękny niebieski kolor i mnogość tęczy. Dodatkowo w trakcie zwiedzania łapał nas deszcz. O ile pierwszego dnia, w trakcie spaceru przez dżunglę deszcz padał może 15 minut i nie był intensywny, o tyle drugiego dnia to co lało się z nieba to już nie był deszcz ani ulewa, to po prostu woda lała się szerokim strumieniem z góry. Po kilku minutach jej poziom na ulicy zaczął sięgać krawężników, a warto w tym miejscu zaznaczyć, że w Ameryce Południowej i Środkowej niektóre krawężniki mogą sięgać nawet i powyżej kolan. W Iguazu był co prawda niższy ale lało i w konsekwencji płynęło srogo.

Po powrocie z wodospadów i ponownym wjechaniu do Argentyny wracam do hostelu, zabieram plecak, żegnam się z Francisem i wyruszam na lotnisko by udać się do Buenos Aires. Zwykle loty na tej trasie nie należą do tanich, jakimś jednak sposobem udało mi się kupić bilet za 340zł. Biorąc pod uwagę, że autobus nie kosztuje wiele mniej, a jedzie minimum 18h, wydaje mi się, że zdecydowanie warto.

Mendoza, Maipu

Nad ranem, po całonocnej jeździe docieram do Mendozy. Jest piąta rano i tak trochę nie mam pojęcia co ze sobą zrobić, dokąd się udać. Telefon pokazuje jakiś camping ale ciężko jest uzyskać więcej sensownych informacji na ten temat. Ponadto do poruszania się po mieście potrzebna jest karta miejska – coś na wzór SUBE z Bariloche i Buenos Aires. Siadam więc na ławce i rozważam różne opcje, gdy natrafiam na opinie hosteli. Przelatuję szybko wzrokiem przez hasła typu „głośny, ruchliwy”, gdy mój wzrok zatrzymuje się na „darmowe wino”! Wybrany hostel oferuje śniadania w cenie noclegu i od 19 do 21 hostel darmowe wino. Nie mam już już nad czym zastanawiać, szczególnie gdy po spojrzeniu na mapę wychodzi, że znajduję się zaledwie 100m od owego hostelu.

Tak jak o każdym z miejsc czytam sporo różnych informacji, tak i o Mendozie natknąłem się na wiele pozytywnych relacji. Spędziłem w tym mieście zaledwie lub aż trzy dni i pewnie gdybym mógł to zostałbym dłużej tylko, że wcale nie z powodu atmosfery miasta, ponieważ tu nie odczułem tej samej magii co w Valparaiso. Mendoza mnie osobiście niczym nie porwała – zrobili to poznani w niej luidzie. Ludzie, których poznałem w hostelu i z którymi spędziłem następne trzy dni, a po małej przerwie jeszcze trochę. Nie mówię, że miasto jest nudne bo gdybym miał więcej czasu to zapewne wybrałbym się na jakiś rafting, konie czy parę innych atrakcji, które oferuje okolica. Okolica oferuje jednak coś jeszcze, a mianowicie winnice. To właśnie stąd pochodzą najlepsze i najbardziej znane wina argentyńskie. W położonym parę kilometrów na południe Maipu znajduje się kilka z nich. Wsiadam więc w autobus, jadę do Maipu i wypożyczam rower od Hugo. Jest to bardzo standardowa wycieczka, a plan jaki wykonuję należy do typowych, tj. autobus, rower i winnice.

Na pierwszy ogień udaję się do Trapiche, gdzie zostaję oprowadzony po winnicy począwszy od skosztowania winogron (zbiory za dwa tygodnie), aż po hale produkcyjne i degustację na końcu. Nie miałem wcześniej okazji lub po prostu nie zwróciłem uwagi ale bardzo zasmakowały mi Malbecki oraz Shyrazy, które u nas nie są chyba tak popularne.

Postanawiam odpuścić pozostałe winnice bo jak się domyślam, proces produkcji wina raczej niczym się nie różni, jedynie efekt końcowy. Zamiast tego najpierw jeżdżę rowerem po okolicy, a następnie wybieram się na degustację, gdzie mam możliwość na wygodnej sofie delektować się paroma gatunkami wina zagryzanymi pysznymi empanadami.

Także wieczór w hostelu upływa nam pod znakiem empanad, jako że jeden ze znajomych postanawia przygotować cały ich talerz. Do wina w sam raz. A ono nie kończy się wcale o 21 lecz dostajemy kolejną karafkę tylko dla naszego stolika. Dlatego też jak wspomniałem wcześniej, to atmosfera tych wieczorów spędzanych ze znajomymi sprawia, że czas spędzony w Mendozie był czasem naprawdę przyjemnie wykorzystanym. Może i nie zobaczyłem wielu nowych, fascynujących miejsc ani też nie uczestniczyłem w żadnych nowych wydarzeniach gdzie zrobiłbym mnóstwo ciekawych zdjęć to i tak dobrze się tu bawiłem.

Jak zwykle moment, w którym trzeba się rozstać i udać każdy w swoją stronę jest tym najtrudniejszym to w tym przypadku nie ma tego złego, bo wszyscy zmierzamy w tym samym kierunku – do Bueno Aires. Z tym, że wyjeżdżamy na przestrzeni najbliższych dni, a ja przed Buenos lecę jeszcze do Iguazu.

Przyznam, że gdy po zaledwie półtorej godzinie lotu samolot zaczyna schodzić do lądowania trochę coś mi nie pasuje, skoro lot miał trwać cztery godziny. Na lotnisku byłem na delikatnie zaaferowany wykonaniem paru telefonów i nawet nie patrzyłem, gdzie idę. Sugerowałem się tylko numerem bramki, do której miałem iść. Co się więc okazuje? Ano to, że samolot leci do Rosario, gdzie ma międzylądowanie, następnie udaje się w dalszą drogę do Iguazu. Nie ma potrzeby nawet wysiadać. Plusem tego jest to, że dwa razy dostaję posiłek.

O ile do Rosario pogoda jest słoneczna, a niebo bezchmurne, o tyle dalej na północ, gdy już przelecimy rzekę Paranę, pojawiają się burzowe chmury. Są to chmury tak wielkie, burzowe, że zastanawiam się jaki Armagedon zgotowały mieszkańcom poniżej. Pierwszy raz też widzę tęczę z pokładu samolotu. Wracając jeszcze do Parany, to jej dwa brzegi ledwo widać z samolotu, a sam lot nad nią trwa dobre 5 minut. Tak ogromna jest ta rzeka!

 

El Bolson

Ponownie znajduję się na argentyńskim klasyku czyli drodze Ruta 40. Jadę do oddalonego o ponad 120km na południe El Bolson. Kręta droga wiedzie, a jakże by inaczej, między górami, lasami i jeziorami. Zachwycająca widokowo.

O zmroku wysiadam w centrum miasteczka i idę na poszukiwanie kampingu. Od znajomej dostałem cynk, że się tutaj zatrzymali, więc z pomocą nawigacji GPS wiem dokąd mam się kierować. Dopiero po rozłożeniu namiotu orientuję się, że kamping jest podzielony na dwie części i znajomi rozłożyli się w tej drugiej. Gdy wreszcie udaje nam się na siebie natrafić wymieniamy się doświadczeniami z podróżowania po Patagonii, a także opowiadamy sobie wszystkie nasze ciekawsze przygody. Wspólnie analizujemy też dokąd by się tutaj wybrać nazajutrz na wycieczkę bo El Bolson słynie z szlaków po okolicznych górach. Z tego, a także z targu, na którym sprzedawane są lokalnie wytwarzane rękodzieła. Niestety ceny nie należą do okazyjnych i większość rzeczy jest możliwa do zdobycia w innych miejscach za niższą cenę.

Przed wyjściem w góry zaopatruję się w supermarkecie w coś do jedzenia po czym przez nic już nie powstrzymywany wyruszam na szlak. Tylko jednej rzeczy nie oszacowałem zbyt dobrze, mianowicie tego że szlak zaczyna się jakieś 8 km dalej i początkowo muszę przejść przez całe miasteczko, rzekę, a następnie wiejską szutrową drogą wędrować w górę. Próby łapania stopa nie przynoszą za bardzo rezultatu bo i ruch mały i kierowcy jadą w inne miejsca. Bonusem jest to, że pobocza porastają olbrzymie krzaki jeżyn, wysokie na ponad dwa metry – w większości już dojrzałych. Momentami idę z nogi na nogę, przysiadam nad rzeką by zrobić coś do jedzenia lub chwilę odetchnąć. W końcu jest połowa lutego – środek lata, żar leje się z nieba, a i spieszyć się nie ma dokąd. Po 11 km docieram do mostu, który umożliwi mi przejście na drugą stronę rzeki ale wpierw, jak grze, trzeba pokonać przeciwnika. Okazuje się, że mostu pilnuje strażnik, a wyjścia w górę są zalecane najpóźniej do godziny 14:30. Aktualnie jest prawie 17. Ooops, nie wiedziałem, że powinienem był się spieszyć. Swoim kulawym hiszpańskim tłumaczę mu, że pójdę szybko, że jestem z Polski, że my w ogóle szybko chodzimy i na pewno zdążę zrobić te pozostałe 17km do zachodu słońca. Przybija mi piątkę, życzy powodzenia i pozwala iść dalej. Co prawda nie planowałem iść szybko ale teraz i tak przyspieszam bo pod górę nie umiem chodzić powoli. Szlak pnie się bardzo stromo więc jeszcze bardziej się ze mnie leje. Ścieżka cały czas idzie lasem i tylko od czasu do czasu wychodzi na jakiś pagórek lub polanę, z której roztacza się widok na okolicę. Oznaczenia są dobre i widoczne, ścieżka wydeptana, co i tak nie przeszkadza mi się pogubić po drodze. Na którymś z zakrętów zamyślony idę prosto zamiast skręcić w lewo i schodzę w dół trafiając na nieczynną, zniszczoną zębem czasu zagrodę dla zwierząt. Trochę mi to nie pasuje, a mimo to brnę dalej i dalej. Dopiero gdy robi się na tyle wąsko, że bez maczety nie sposób pokonać te skarłowaciałe drzewa rezygnuję i wracam. Znalezienie ponownie szlaku nie było trudne, wystarczyło się bardziej zgubić by zachciało mi się porządnie poszukać znaków aniżeli usilnie próbować brnąć przed siebie.

Do Refugio Hielo Azul – bo tak nazywa się to miejsce, przychodzę po niecałych 3,5h od rozpoczęcia stromej wspinaczki w górę. Obok mnóstwa porozstawianych namiotów krzątają się ludzie. W wielu miejscach rozpalono już ogniska, co pewnie nie jest najprostsze bo większość drewna w okolicy została już wyzbierana. Znajduję dla siebie kawałek płaskiego terenu, rozkładam namiot i na miły koniec dnia przygotowuję smaczną kolację.

Noc na wysokości prawie 1300m n.p.m. nie należała do zimnych ale tego po gorącym dniu można się było spodziewać. Poranek to taka odwrotność wieczoru. Brzmi to może i banalnie ale tak jest. Posiłek, składanie namiotu, pakowanie i wyruszenie w dalszą drogę. Dziś szykuje się mniej kilometrów do przejścia i nieco luźniejszy dzień. Przede mną przejście na drugą stronę gór – w następną dolinę. Najpierw wchodzę na przełęcz, nieopodal której, ledwie godzinę drogi od Refugio Hielo Azul mieści się inne schronisko – Refugio Natacion. Pięknie położone u stóp skalistych ścian nad małym, krystalicznie czystym stawem. Mijam to wszystko bez zatrzymania i idę dalej w las. Zejście do doliny rzeki Azul jest piekielnie strome i bardzo szybko tracę wysokość. Żar leje się z nieba, szczególnie w niezacienionych miejscach, z których rozciąga się panoramiczny, niczym nie przysłonięty widok na okoliczne góry, doliny i miasteczka w okolicy El Bolson. Po dotarciu do rozwidlenia przy Refugio Cajon del Azul skręcam w prawo, w kierunku wylotu doliny i wzdłuż rzeki (Rio Azul). Co prawda przede mną jeszcze 8km marszu ale jestem już na płaskiej, szerokiej leśnej drodze. Gdybym skierował się w drugą stronę to udałbym się w samo serce Andów, jeszcze ładnych kilka godzin marszu dalej do Ref. Laguitos. Okolica naprawdę obfituje w mnogość szlaków turystycznych. Pomimo środka sezonu nie ma też, czego można by się obawiać, tłumów ludzi.

Tuż po południu docieram do Wharton, gdzie natykam się na ślady cywilizacji, piknikujących ludzi i ogólnie sielankową atmosferę. Jest nawet szansa na wydostanie się stąd autobusem ale ten niestety jeździ ze dwa razy na dzień i rozkład nie za bardzo jest mi na rękę. Korzystam więc ze sprawdzonego sposobu i razem z czekającym na poboczu Włochem łapiemy wspólnie stopa do miasta. Z dwoma przesiadkami.

Niestety autobus do Bariloche dopiero co mi odjechał, następne kursy są w całości wykupione i wolne miejsca są dopiero na wieczór. Po ludziach stojących na poboczu Ruta 40 również nie widać dużych szans na złapanie okazji ale mimo wszystko próbuję zmierzyć się z tym wyzwaniem. Rozkładam panel słoneczny by podładować telefon i próbuję szczęścia. Daję sobie godzinę czasu, po upływie którego  wrócę do centrum po bilet na autobus. Jak łatwo zgadnąć, szczęście dopisuje mi po 55min stania i machania ręką. Wskakuję na otwartą pakę półciężarówki, a paręset metrów dalej zatrzymujemy się by dobrać jeszcze dwóch autostopowiczów. Jak wspominałem już wcześniej przy okazji Carretera Austral – jazda na otwartej pace z tyłu jest piękną przygodą. Do zniesienia nawet pomimo chłodu oraz wiatru, ponieważ piękne widoki rekompensują pozostałe niedogodności. Tak jak i wcześniej taka przejażdżka była pięknym dopełnieniem Carretera Austral, tak teraz dokonało się to samo dla Ruta 40. Nazajutrz ruszam po raz trzeci w czasie tego wyjazdu do Chile więc praktycznie żegnam się już z tą piękną drogą i pokonywaniem na niej kolejnych kilometrów.

 

Zapisy śladów tras z GPS:

-El Bolson – Ref. Hielo Azul

-Ref. Hielo Azul – Wharton

Bariloche

Z chilijskiego Osorno transportuję się ponownie do Argentyny. Trasa do Bariloche prowadzi po andyjskich, krętych drogach.

Im wyżej na północ tym kontrole na granicy są bardziej szczegółowe, pomimo że wjazd do Argentyny jest zwykle łatwiejszy niż do Chile. Wynika to z faktu, że Chile podchodzi bardzo restrykcyjnie do wwozu wszelkiej maści produktów spożywczych, szczególnie owoców, warzyw czy mięsa. Chilijczycy przeprowadzają dokładne skanowanie bagażu oraz wchodzą do autobusu z psami i obwąchują wszystko oraz wszystkich. Podejrzane plecaki są odkładane na bok, a następnie otwierane w obecności właściciela. Tym razem nic ciekawego mi się nie przydarzyło choć po cichu liczyłem na machnięcie łapą w stronę mojego plecaka. Zawsze to jakaś rozrywka na granicy. Po sześciu godzin jazdy z Osorno docieram w końcu do Bariloche – turystycznej mekki w Argentynie.

Miasto to słynie z pięknych krajobrazów, sportów wodnych, alpinistyki, a zimą z narciarstwa. Miastami partnerskimi Bariloche są takie światowe kurorty jak m.in. Aspen, Sankt Moritz, Sestiere czy… Zakopane.

Do poruszania się po mieście komunikacją publiczna wymagana jest tylko i wyłącznie karta SUBE. Można ją kupić i doładować w wielu sklepach czy punktach na terenie całego miasta. Karta działa także w Buenos Aires, więc warto sobie ją zachować planując pobyt w stolicy. W podbramkowej sytuacji wystarczy poprosić kogoś z mieszkańców o skasowanie biletu, a odpowiednią kwotę oddać w gotówce. Kierowcy pieniędzy nie przyjmują. Co prawda i od tego zdarzy się czasem odstępstwo, ale lepiej się nie nastawiać i dysponować kartą z naładowanym kontem.

Co do samej jazdy autobusem to działa to tak, że wchodząc do środka mówimy kilometr trasy lub charakterystyczne miejsce do którego zmierzamy, czekamy aż kierowca nabije je na kasę po czym przykładamy kartę do czytnika.

W centrum Bariloche, przy głównym placu mieści się biuro informacji turystycznej, do którego zmierzam i gdzie uzyskuję parę przydatnych informacji. Po dowiedzeniu się wszystkiego, czego będę potrzebował podczas pobytu jadę na kemping poza miasto. Zostaję od razu na dwa dni, bo w okolicy jest parę rzeczy, które chciałbym zrobić.

Wpierw planowałem wypożyczyć rower i objechać co ciekawsze miejsca na rowerze ale po spojrzeniu na mapę stwierdziłem, że nie wszędzie rowerem dojadę, a na nogach zobaczę więcej.

Wracam do poruszania się autobusami i od razu jadę do ostatniego przystanku – Llao Llao, które słynie z tego, że znajduje się tam.. dość luksusowy hotel oraz pole golfowe. Poza tym, rozpoczyna się tam także szlak-ścieżka prowadząca dookoła poszarpanego zatoczkami wybrzeża. I pomyśleć, że z Llao Llao do Petrohue i Lago Todos los Santos w Chile jest zaledwie 70km w linii prostej.

Szczęście do pogody nadal mam w kratkę. Gdy tylko przyjeżdżam w nowe miejsce 30 stopniowe temperatury ustępują miejsca tym niższym, robi się chłodno, wietrznie i pochmurno. Taki też jest i ten dzień. Gdy wychodzę świeci słońce. W połowie trasy pojawiają się chmury, przelotny deszcz i chłodny wiatr. Okazuje się, że to tylko stan przejściowy i mogę kontynuować spacer pozostając suchym. Ścieżka prowadzi lasami, wzdłuż brzegu jeziora. Na jednej z plaż natrafiam na pozostałości po bunkrze. Kilkukrotnie rozmawiając z mieszkańcami usłyszałem, że Hitler po wojnie mieszkał w Argentynie, właśnie w okolicach Bariloche, wraz z żoną i dwojgiem córek. Przyznam, że byłem zaskoczony taką wersją historii ale chyba nie jest ona dość powszechna bo inni Argentyńczycy zapytani przeze mnie o tę wersję robili tylko duże oczy.

Wychodząc z lasu na drogę zastanawiam się jakie mam szansę, że jeździ tędy autobus. Miejsce dość odludne. Widzę, że przy drodze stoi dziewczyna, także może ona coś wie. Podchodzę by zapytać, gdy ona zadaje mi to samo pytanie. Szczęście nam sprzyja bo chwilę później łapiemy stopa – zabiera nas dwoje Argentyńczyków z Buenos będących także na wakacjach. Zamiast od razu wracać do miasta jedziemy się z nimi jeszcze do Colonia Suiza – wioski w stylu szwajcarskim położonej u stóp Cerro Lopez. Pod koniec XIX wieku okolica została zaludniona emigrantami ze szwajcarskiego kantonu Valais i stąd wzięła się nazwa Colonia Suiza. Poza stoiskami z jedzeniem i pamiątkami osada ta nie oferuje niczego nadzwyczajnego zatem nie zabawiamy w niej długo. Jedziemy dalej – nad jezioro Gutierrez. Trochę już za późno by wyjść gdzieś wyżej w góry ale w budce parku zbieramy informacje o dostępnych możliwościach, by następnego dnia wybrać się na podbój jednego z okolicznych szczytów – Cerro Catedral.

Przed powrotem na kempingu wstępuję do sklepu w celu zrobienia zapasów jedzenia i znajduję serowe fondue! Kolacja na dziś zapewniona. Que rico!

Wieczór robię jeszcze pranie, a korzystając z okazji wrzucam praktycznie wszystkie ubrania do pralki. Coś jednak poszło nie tak i kurtka puściła praktycznie na każdym możliwym szwie, a do tego materiał się pokruszył oblepiając wszystkie inne ubrania. Niefortunna sytuacja. Co prawda mam nadzieję już więcej kurtki nie używać ale mimo wszystko dobrze by ją było mieć. W ramach operacji o kryptonimie „naprawa” przeszywam ją nićmi najlepiej jak tylko potrafię. Tych napraw już tyle było, że i nici mi może wkrótce zabraknąć.

Rano wracam nad jezioro Gutierrez i planuję pójść w góry ale w połowie drogi do budki strażników para Izraelczyków informuje mnie, że szlak jest zamknięty z powodu silnego wiatru. Jestem zmuszony zawrócić i zmodyfikować swoje plany. Do El Bolson miałem zamiar wybrać się dopiero wieczór bo szkoda mi tracić ładnego (ponownie!) dnia na siedzenie w autobusie.

Cerro Catedral zmieniam na górujące nad miastem Cerro Otto. Zanim jednak wejdę na szlak jadę wpierw na dworzec kupić bilet do El Bolson. W przechowalni bagażu zostawiam plecak i wracam do miasta. Godzinę później jestem znów u podnóża góry. Wybieram szlak prowadzący najkrótszą ale zarazem najstromszą drogą na górę. O ile nachylenie mi nie przeszkadza bo lubię się zmęczyć, o tyle im wyżej tym bardziej ziemia osypuje mi się spod nóg i utrudnia wspinaczkę.

Ze szczytu rozpościera się 360 stopniowa panorama na położone w dole Bariloche, jezioro i park narodowy Nahuel Huapi oraz góry, mnóstwo gór. Na wierzchołek Cerro Otto poprowadzone są wyciągi bo zimą jest to popularne w okolicy centrum sportów zimowych. Choć przyznam szczerze, że gdy patrzyłem w połowie lipca na pogodę to warunki śniegowe były bardzo słabe. Temperatura od 4C na dole do -2C na górze i od 7cm do 55cm śniegu. Trasy narciarskie są co prawda otwarte ale śniegu jak na lekarstwo. Niewiele lepiej sytuacja ma się w Ushuaia czy Los Penitentes słynącym rzekomo z najlepszego puchu na całym południowoamerykańskim kontynencie.

Jedną z tras narciarskich schodzę na dół. W połowie robię sobie przerwę na kanapki z awokado i pomidorem. Przysiadam na skałach, na skraju urwiska i oglądając krajobrazy posilam się. Cerro Otto to także trasy zjazdowe dla rowerów więc i ja zmieniam szlak i trasę narciarską na rowerową. Jest wąska i kręta, prowadzi przez las, ma sporo uskoków i nierówności. Liczę na to, że nikt akurat nie będzie nią pędził w dół bo któreś z nas skończyłoby źle po takim zderzeniu.

Nie wiem dlaczego ale Bariloche wcale mnie nie powaliło na kolana tak jak wcześniej o nim czytałem i słyszałem. Jest piękne, owszem ale cała Patagonia jest piękna, dzika, naturalnie czysta. Bariloche jest po prostu zwykłym kurortem, centrum turystycznym, do którego na wakacje ściągają Argentyńczycy i turyści. Niewątpliwie jego dużym plusem jest piękna lokalizacja i różnorodność atrakcji, które stanowią o jego popularności o każdej porze roku.

Zapisy śladów tras z GPS:

-Spacer z Llao Llao

-Cerro Otto

 

El Chalten (Cerro Torre, Fitz Roy), Patagonia

El Chalten położony u stop Cerro Torre i Cerro Fitz Roy stanowi świetną bazę wypadową do parku i mekkę wszelkiej maści turystów i wspinaczy. Tych drugich jest tu zdecydowanie mniej bo okoliczne góry do łatwych nie należą i choć mierzą „ledwie” ponad 3000m n.p.m. to ich zdobycie wymaga niesamowitego doświadczenia, umiejętności i szczęścia do dobrej pogody. Spotkałem się z pogłoskami, że bezchmurne niebo, a co za tym idzie widok strzelistych wierzchołków na tle błękitnego nieba zdarza się ledwie parę dni w miesiącu. My właśnie mieliśmy to szczęście.

Już w nocy El Chalten przywitało nas bezchmurnym, rozgwieżdżonym milionami gwiazd niebem. Pierwszy w historii wizyt na południowej półkuli udało mi się dostrzec Krzyż Południa – charakterystyczny gwiazdozbiór południowego nieba. W wyniku precesji osi Ziemi (zmiany kierunku obrotu Ziemi) kilku tysięcy lat nie jest widoczny z terenów Europy.

Nocujemy na jednym z kilku kempingów, które o tej porze roku są licznie okupowane przez turystów, a rano pakujemy wszystko ponownie i ruszamy w góry na trekking.

Trasa do Jeziora Torre i położonej nieopodal bazy namiotowej nie jest wymagająca i powoli wznosi się coraz wyżej i wyżej. Ścieżka wije się między niskimi, trawiastymi wzgórzami, które przekroczone odkrywają widok na Cerro Torre wraz z sąsiednimi górami i lodowcem spływającym ze szczytów w dolinę.

Pierwszy widok na Cerro Torre (najwyższy na zdj.)

W niecałe 3h docieram do prostego kampingu, rozbijam namiot i idę nad jezioro by usiąść pod jednym z kamieni na jego brzegu i oddać się lekturze książki Milana Kundery „Nieznośna lekkość bytu”. Praktycznie na wprost mnie, dosłownie na wyciągnięcie ręki mam wznoszącą się zaraz za jeziorem ścianę Cerro Torre.

W miejscu, gdzie rzeka wypływa z jeziora znajduje się rozwieszona lina umożliwiająca podejście pod lodowiec. Rzeka jest co prawda wąska i mało rwąca ale podobno trzeba mieć jakiś dokument zezwalający iść dalej. Rozważam tę opcję przez chwilę bo mógłbym spokojnie przedostać się na drugą stronę zwisając głową w dół jak leniwiec i obejmując linę między nogami. W końcu w Tadżykistanie nie taką rzekę próbowaliśmy przekroczyć i to bez jakiejkolwiek pomocy.

Uznaję jednak, że nie ma się co wysilać, spróbuję obejść jezioro idąc z drugiej strony piargiem. Maszeruję dobre trzydzieści minut, słońce grzeje w głowę niemiłosiernie, a ze mnie się prawie leje. Upał w Patagonii. W pewnym jednak momencie ścieżka się praktycznie urywa bo zbocze góry jest osunięte i kontynuowanie dalej bez liny byłoby trochę.. trudniejsze.

Nie wiem dlaczego nie zdecydowaliśmy się wieczór udać w kierunku Fitz Roy’a bo zaoszczędziłoby nam to trochę dnia ale z drugiej strony… ominąłby mnie spektakl światła jakie odegrało słońce wschodząc i rzucając iście płonące promienie słoneczne na góry. Trwało to zaledwie kilka minut bo gdy promienie doszły do połowy góry słońce zaszło za chmurę i straciło na sile.

Cerro Torre

Po śniadaniu pakujemy wszystko i idziemy w kierunku Fitz Roy’a. Pogoda jest już mniej słoneczna, przeważają chmury choć są wysoko i nie powinno być najgorzej. Po 10km marszu przez lasy, łąki docieramy do rozwidlenia. W jedną stronę ścieżka prowadzi w górę – pod Fitz Roya, a w drugą w dół – do El Chalten. Na razie wybieram tę pierwszą i żwawo ruszam do góry. Nie chcę zostawiać plecaka w trawie więc niosę go ze sobą. Mijam bazę namiotową, rzekę i zaczynam wspinać się ostro w górę. Znak pokazuje coś około godziny na górę. Idąc swoim szybkim tempem zdołałem dotrzeć tam w 40 minut. Pod ścianą Cerro Fitz Roy także, a jakby inaczej, jest jezioro i spływający doń lodowiec. Piękna lazurowa woda dodaje koloru krajobrazowi surowych gór. Robię kilka zdjęć i pospiesznie schodzę na dół. Liczę, że może uda nam się jakoś wieczór wydostać z El Chalten w kierunku północnym.

Fitz Roy

Z upływem kilometrów robię się co raz bardziej ciężko i czuję zmęczenie. W dodatku ubrałem niedosuszone skarpetki i zrobił mi się odcisk na podeszwie stopy. Dalej idę stając na jej krawędzi lekko utykając. Nieznacznie tylko zwalniam i na chwilę przystaję by wrzucić w siebie ostatnie resztki suchego pokarmu jaki mi pozostał w plecaku. Woda też się skończyła ale do dołu już niedaleko. Po 25 kilometrach i niespełna 6h marszu jestem na powrót na kempingu. Jest ciepło i słonecznie, że po wyjściu spod prysznica z mokrymi ubraniami ubieram je od razu na siebie i w kilkanaście minut wysycham.

El Chalten

Myślimy, że może uda nam się złapać stopa na wylocie z miasta ale stopowiczów jest już kilkunastu, a stojąca tam dwójka Francuzów czeka już dwie godziny bez powodzenia. Postanawiamy kupić bilety na wieczorny autobus do Los Antiguos (ok 1100 ARS).

Wolne godziny do odjazdu autobusu spędzamy w knajpce popijając yerba mate.

Przyznam, że od dłuższego czasu jeszcze będąc w domu chciałem spróbować tego tradycyjnego południowoamerykańskiego napoju i wstrzymywałem się z tym mówiąc, że pewnego dnia spróbuję go w jego ojczyźnie – Argentynie. Wszyscy też na to stwierdzenie mówili, że zdecydowanie nie będzie mi smakowało, że jest cierpkie i gorzkie. Pierwszy łyk wziąłem jeszcze jadąc dwa dni wcześniej samochodem i od razu polubiłem ten smak. Ba, zakochałem się w nim. Od tamtej pory, szczególnie po powrocie, nie wyobrażałem już sobie dnia bez yerby, a ostatnie wolne miejsce w plecaku wypakowałem różnymi jej gatunkami.

PS Wydostanie się z El Chalten stopem jest dość trudne i jest to opinia powszechna. Można jednak natrafić na głosy, że nie jest to niemożliwe. Niedługo później spotkałem znajomych, którym się to udało, jednak i oni nie mieli lekko. Żeby dostać się z El Chalten do Ruta 40 (90km) ustawili się na wylocie z miasta bladym świtem i niedługo później załapali się na transport jako pierwsi z kolejki. Nie przypuszczali jednak, że na poboczu słynnej Ruta 40 przyjdzie im spędzić ponad dobę! W dodatku nie mieli ze sobą zbyt dużo jedzenia i picia więc sytuacja zbliżała się do trudnej. Dopiero następnego dnia rano, po ponad 24h czekania złapali okazję, którą już notabene pokonali kolejne 1200km aż do El Bolson.

Zapisy śladów trasy marszu z GPS:

http://www.sports-tracker.com/workout/maslanka/56b1e83be4b08eca091d9de3

http://www.sports-tracker.com/workout/maslanka/56b4fcc0e4b0fd60246859b9

 

Perito Moreno, Patagonia

Wysiadając z autobusu w Cerro Castillo podjęliśmy ryzykowną decyzję licząc, że złapiemy jakiegoś stopa przez granicę do Argentyny. Tylko jak tu złapać stopa skoro jesteśmy na odludzi, przy jakimś pomniejszym przejściu granicznym i wszystkie auta (czyli trzy), które jadą w stronę Argentyny są pełne. Dla dopełnienia obrazka brakuje kul roślin (z ang. tumbleweed) przetaczających się przez ulicę.

W końcu szczęście się do nas uśmiecha i pod granicę podjeżdża jeep, który zaraz wraca na stronę Argentyńską wraz z zabranym z granicy kolegą. Szybko przechodzimy odprawę paszportową, wskakujemy na pakę z tyłu i jedziemy!

Na drugim posterunku trafiamy na kolejkę z autobusu i wszystko zajmuje sporo czasu. Niestety kierowca autobusu nie jest w stanie nas zabrać. Rozmawiamy więc z pasażerami zabijając czas w oczekiwaniu na odprawę, gdy z tyłu słyszymy głosy, że jeśli chcemy jechać do El Calafate to możemy się zabrać. Wow! Nie spodziewaliśmy się mieć aż tyle szczęścia. Jorge i Marcela – małżeństwo z Santiago, które jest na wakacjach w Patagonii zabiera nas ze sobą i wspólnie jedziemy. Mówią, że kilka lat wcześniej podróżowali podobnie jak my – z plecakami i stopem i wiedzą jak to jest być w naszych butach. Są przesympatyczni. Droga upływa nam na rozmowach o wspólnych podróżach, historii Chile i stosunkach z sąsiednimi krajami.

Do El Calafate docieramy tuż przed zmrokiem, szybko ruszamy na camping ale z Jorge i Marcelą umawiamy się na następny dzień, ponieważ ich celem jest także pobliski lodowiec Perito Moreno i mamy szansę zabrać się tam wspólnie.

Po tygodniu w górach doprowadzamy się do porządku w cywilizacji. Aż się boję ilości powiadomień, które dostanę po byciu offline przez tydzień i mam rację. Zostaję nimi zasypany.

Rano Jorge w biurze podróży zapisuje się z Marcelą na spacer po lodowcu (ok 1000ARS) na godzinę 15. Mamy więc jeszcze trochę czasu żeby wyruszyć. Obchodzimy pobliskie sklepy z pamiątkami ale ceny są.. patagońskie.

Lodowiec Perito Moreno leży niecałe 80km na zachód od miasta. Najłatwiej dotrzeć tam własnym środkiem transportu, skorzystać z wycieczki organizowanej lub.. wynająć taksówkę. W przypadku większej liczby osób ta opcja wbrew pozorom się opłaca. Dodatkowo wjeżdżając na teren parku Los Glaciares wcześnie rano nie trzeba płacić wstępu (300ARS).

Parę kilometrów przed końcem trasy ukazują nam się pierwsze widoki na lodowiec. Jest przeogromny. Zatrzymujemy się na parkingu i robimy zdjęcia. Chwilę później jedziemy parę kilometrów dalej, gdzie zostawiamy samochód i busem podjeżdżamy do końca trasy.

Dokładną możliwość przyjrzenia się lodowcowi zapewnia sieć pomostów i kilku poziomowych kładek, które umożliwiają zbliżenie się do tego lodowego potwora na odległość paru metrów. Czoło lodowca ma około 40-50 metrów wysokości i szerokość 5 kilometrów. Z przodu przyrasta on około 2m dziennie, natomiast po bokach jest to „zaledwie” kilkadziesiąt centymetrów. Takie przyrastanie powoduje, że Perito Moreno łączy się co jakiś czas z lądem w miejscu, gdzie zamontowane są barierki i blokuje przepływ wody w jeziorze. Po jakimś czasie, gdy nacisk na zaporę z lodu jest zbyt duży, pęka ona i cały proces zaczyna się od początku. Zdarza się to średnio raz na 4-5 lat. Prawdopodobnie z tego powodu platforma widokowa na najniższym poziomie – najbliżej lodowca jest zamknięta dla turystów. Ostatnie takie pęknięcie zapory miało miejsce 10 marca 2016 roku, a już w lutym poziom wody podniósł się o 5,6m.

O 15 Jorge i Marcela idą na wycieczkę po lodowcu, a my z Barbarą siedzimy nad brzegiem jeziora i relaksujemy się. Korzystając z ciepłej, słonecznej pogody rozkładam panel słoneczny na trawie i ładuję baterie. Obok nas kręci się lis, a że praktycznie jesteśmy tam sami, nie licząc co chwilę przypływających i odpływających łodzi to nie jest przez nikogo niepokojony.

Pod wieczór wyjeżdżamy z parku, wracamy do El Calafate na szybkie zakupy, ponieważ jak słusznie się obawiamy, w El Chalten może nie być tak dobrze zaopatrzonych sklepów, co potwierdza Jorge, który będąc tam ostatni raz kilkanaście lat temu opisuje El Chalten jako małe, odludne miasteczko bez asfaltowych dróg.

Gdy wjeżdżamy ponownie na słynną Routa 40 słońce zaczyna się już zniżać i kierować w stronę nieboskłonu. Jesteśmy w sercu Patagonii więc ruch jakby wcale. Auta mijają nas raz na kilkadziesiąt minut. Przez te ponad 200km, które dzieli oba te miasteczka, nie mijamy żadnych zabudować, wiosek, stacji benzynowych. Nic, zupełna pustka. Tylko trawa i góry na horyzoncie. W radiu leci „Sleeping on the sidewalk” i „On the road again”. Nic lepiej nie pasuje do tego momentu gdy suniemy pustą drogą przed siebie śpiewając klasyki muzyczne i rozmawiając na temat historii Chile oraz Argentyny. Jedną z ciekawostek jest zaznaczony na mapie kwadrat zamiast prostej linii oznaczającej granicę. Wzięło się to stąd, że granica została wyznaczona na najwyższym szczycie w okolicy – w tej sytuacji na Fitz Roy’u. Jednak dzięki nowoczesnej technologii może się okazać, że najwyższym szczytem jest jakaś inna góra położona bardziej na zachód dlatego ten kawałek jest potraktowany jako do późniejszej interpretacji. Może się jeszcze okazać, że Argentyna uzyska dostęp do Pacyfiku.

Słońce na tej szerokości geograficznej w styczniu zachodzi dość późno i jeszcze o 22 nie jest całkiem ciemno. Wysoko na niebie szybują idealnie okrągłe i płaskie jak dyski chmury. Pierwszy raz takie zdarza mi się widzieć i nie występowały one już nigdzie dalej na północy.

Ziemia Ognista

Lot z Sao Paulo do Buenos Aires, na lotnisko Aeroparque Jorge Newbery upłynął nam nie wiedzieć kiedy. Wychodząc z samolotu po chybotliwych schodach wita nas ciepłe, wilgotne argentyńskie powietrze, po czym udajemy się do kontroli paszportowej. Zmęczenie podróżą i Sao Paulo daje nam się we znaki i pozornie staramy się wyglądać przytomnie.

Na lotnisku ponownie spotykamy resztę towarzyszy podróży z pierwszego samolotu, którzy dla odmiany dzień spędzili w Buenos. Lot do Ushuaia mamy dopiero za parę godzin – o 4:40 rano więc spokojnie można się przespać. Ponieważ musieliśmy również odebrać bagaż by później nadać go ponownie, nic nie stoi na przeszkodzie bym wyciągnął materac, śpiwór i przespał te kilka godzin w bardzo komfortowych warunkach. Tak to mogę spać wszędzie!

Większość lotu do Ushuaia także przesypiam. Oglądam tylko nocny widok Buenos, który jest przepiękny i następnie budzę się długo po wschodzie słońca, który o tej porze roku następuje tutaj około 5:30. Lecimy wzdłuż lądu, brzegiem oceanu. Z jednej strony rozpościera się bezkresna toń wody, a z drugiej podobny ocean, tyle że traw, które dalej na południu przechodzą w góry. Hen na horyzoncie próbuję wypatrzeć kraniec ziemi, najdalszy punkt kontynentu – Przylądek Horn. Następnie samolot robi skręt o 90° przez prawe skrzydło, ocean zostaje za plecami, a za oknem mam same góry, jeziora oraz lasy. I ta pustka, ogrom przestrzeni nieskażonej ręką człowieka.

Lotnisko w Ushuaia jest nie tylko najbardziej na południe wysuniętym lotniskiem świata (jak i całe miasto), ale także pięknie położonym. Znajduje się na półwyspie, na kanale Beagle, więc podchodząc do lądowania ma się góry z obu stron, pod sobą wodę i dosłownie na sekundy przed dotknięciem pasa kołami woda znika i pojawia się asfalt. Ushuaia jest bramą do Antarktydy. Od tego najbardziej odludnego i bezludnego kontynentu dzieli ją tylko 1000km (to o 1500km mniej niż Australijskie Hobart, 1200km niż nowozelandzka Isla Stewart, 188km mniej niż chilijskie Punta Arenas czy 3200km mniej niż południowoafrykańskie Ciudad del Cabo). W związku z tym jest przystosowane do przyjmowania największych samolotów włącznie z 747 jak i francuskim Concordem, który lądował tu niegdyś.

Widok od strony lotniska

Z lotniska do miasta idziemy piechotą, bo jest na tyle blisko, że chcemy się przejść. Rozstajemy się przy rondzie i każdy rusza w swoją stronę, choć niedługo później spotkamy się ponownie w centrum. Ja kieruję się w przeciwnym kierunku, gdzie jestem umówiony z Barbarą, która zatrzymała się na CouchSurfingu u Cynthii. Przyznaję, że ze znalezieniem odpowiedniego domu miałem sporo problemów, bo choć znałem dokładny adres to dość długo krążyłem po okolicy nie mogąc trafić.

Pierwsze, co rzuca mi się w oczy w Argentynie to kosze na śmieci zrobione ze starych beczek oraz wałęsające się psy. Mnóstwo psów.

Popołudniu wymieniam gotówkę w banku – odkąd Argentyna uwolniła kurs dolara nie ma potrzeby robić tego na tzw. niebieskim rynku. Kurs w banku jest praktycznie równy z tym ulicznym.

Po zakupach i śniadaniu decydujemy się na wycieczkę do Laguna Esmeralda, położonej 15km na północ od miasta. Busy odjeżdżają z dworca autobusowego, jednak nam przyjdzie poczekać, aż nazbiera się więcej pasażerów.

Ruszamy z parkingu ścieżką prowadzącą przez las, wśród traw w terenie otoczonym górami. Krajobraz przypomina ten skandynawski – podobna roślinność i ukształtowanie terenu. Po godzinie marszu docieramy do jeziora – Laguna Esmeralda. Na piaszczystej plaży relaksują się rodziny z dziećmi, studenci i turyści. Moje zdziwienie wywołuje fakt, że prawie wszyscy mają przy sobie yerba mate i kuchenkę, na której grzeję wodę. Nie mogę zrozumieć, jaki jest sens noszenia palnika, który daleki jest od lekkiego, tylko po to aby napić się mate w górach. Czy nie można się przez parę godzin obyć bez picia tego napoju? Jak widać nie można, o czym sam się wkrótce przekonam.

Jezioro obchodzimy dookoła i po drodze natykamy się na gęś magelankę. A w zasadzie na całą rodzinę wraz z młodymi. W ogóle się nie boją i mam okazję przyjrzeć im się z bardzo bliska.

Jezioro i otoczenie, w którym się znajduje bardzo przypomina mi Wielkie Jezioro Ałmatyńskie tylko w lepszym wydaniu. Nikt nie pilnuje by nie przekraczać barierek (których tutaj nie ma) i można swobodnie się poruszać.

Do parkingu wracamy tą samą drogą – szlak jest tylko jeden, a następnie łapiemy stopa do miasta. Mając do dyspozycji w pełni wyposażoną kuchnię przyrządzamy sobie prawdziwą ucztę na kolację – pizzę sztuk dwie!

Rano wybieramy się na kolejną wycieczkę – do parku narodowego Ziemi Ognistej, który znajduje się na zachód od Ushuaia. Aby tam dotrzeć należy skorzystać z jednego z wielu jeżdżących w tamtym kierunku autobusów. My jednak próbujemy szczęścia i z racji, że mieszkamy bliżej zachodniej części miasta idziemy na stopa. Stajemy tuż przed końcem asfaltu, bo dalej już tylko szuter i kurz. Nie czekam długo i już po 20 minutach łapiemy się na transport do parku. Wybieramy szlak prowadzący ścieżką wzdłuż oceanu. Szczerze mówiąc szlak, jakich wiele, widoki także. Nie był jakoś szczególnie powalający i oszałamiający widokami. Ot, po prostu las nas wodą, zatoka i góry gdzieś w tle. To nie tak, że było nieładnie, ale obiektywnie patrząc zachwytu jakoś nie było. Może to ja pozostawałem niewzruszony i niewrażliwy na piękno okolicy, a może po prostu zabrakło tego efektu ‘wow’.

Najbardziej na południe wysunięta poczta

Gdy przysiadamy odpocząć na kamieniach podchodzi do nas jakiś ptak drapieżny z rodziny jastrzębiowatych. Wyraźnie się nie boi, jest młody i do przemieszczania bardziej używa nóg jak kura, aniżeli skrzydeł. Siedzimy tak kilkanaście minut obserwując się nawzajem.

Koniec szlaku wieńczy Zatoka Lapataia. Tutaj również, po 3045km ma kres droga krajowa numer 3, która ciągnie się od Buenos Aires. Ponownie łapiemy stopa i wracamy do miasta z sympatycznym małżeństwem. Styczeń-luty to sezon wakacyjny i z jednej strony popularne miejsca przeżywają większe natężenie turystów, a z drugiej łatwiej złapać stopa.

Zatoka Lapataia

Nieopodal portu w Ushuaia stoi słynna tablica ‘Ushuaia – fin del mundo’ – czyli koniec świata w dosłownym tłumaczeniu. Nie wiem czy Ushuaia jest końcem świata, bo w końcu dalej jest Antarktyda. Z drugiej strony coś się tu zdecydowanie kończy. Kończy się kontynent amerykański, dalej jest już tylko woda i nie ma nic, pustka w naszym rozumieniu świata. Ale czy takich miejsc na kuli ziemskiej nie jest mnóstwo? Czy odizolowane góry Pamiru, puste stepy Kazachstanu, gdzie jak okiem sięgnąć pustka, trawa i nicość to nie jest także koniec świata? Miejsce, w którym jest tylko wiatr, bo i życia w rozwiniętej formie brak. Czy Nordkapp, Syberia to nie jest także koniec świata, w którym świat jaki znamy zmienia się, na taki zupełnie obcy, dziki i… po prostu inny. Wychodzi z tego, że świat nie jak kij, ma wiele końców.

Nieopodal stoi kolejna tablica, tym razem mniej turystyczna, choć może bardziej wymowna. Napis na niej: „Prohibido el amarre de los buques piratas ingleses” oznajmia, że zabronione jest przybijanie do brzegu pirackich statków brytyjskich. Związane jest to bezpośrednio z wojną o Falklandy/Malwiny. Ta druga nazwa żywo funkcjonuje w Argentynie, która rości sobie prawa do wysp, bezprawnie okupowanych przez Brytyjczyków – jak twierdzą Argentyńczycy. Na każdym kroku widać, jak podkreślają swój związek z Malwinami oraz jaką urazę żywią na tym tle do Brytyjczyków. Podobnie sytuacja ma się w odniesieniu do bezludnych wysp Sandwich Południowy i Południowa Georgia.

Ushuaia

Trzeciego dnia pobytu w najbardziej wysuniętym mieście na ziemi (nie licząc chilijskiego Puerto Williams i Puerto Toro, które uznawane są za osady) postanawiamy się stąd wydostać i udać do Punta Arenas. Ponownie próbujemy szczęścia stopem i w tym celu wybieramy miejsce poza miastem. Choć świeci słońce to ciepło nie jest. W dodatku wieje. Po parunastu minutach stania z kartonem i wypisaną na nim nazwą miejscowości robi się chłodno i ubieram dodatkowo bieliznę termoaktywną. Jak łatwo przewidzieć, gdy jestem jedną nogą bez spodni podjeżdża i zatrzymuje się ciężarówka. Następuje pospieszne pakowanie, wrzucanie wszystkich ciuchów do plecaka, zakładanie spodni i butów. Kierowca zgadza się nas zabrać aż za Cieśninę Magellana, czyli 460km dalej – do Chile. Po drodze mamy okazję obserwować Ziemię Ognistą wraz ze wszystkimi jej urokami i pięknymi widokami.

W pewnym momencie na asfalcie widzę narysowaną żółtą gwiazdę. Jakby w Strażniku Teksasu tylko z wypisanym pod nią imieniem. Można by pomyśleć, że ktoś się podpisał, był tutaj, coś w stylu „tu byłem, Jorge”. Z tym, że te żółte gwiazdy oznaczają miejsca, w których ten ktoś zginął na drodze. Są malowane ku przestrodze. Jak nasze czarne punkty. Zresztą nie musimy długo czekać, bo po przekroczeniu granicy, gdy zaczyna się szuter i prędkość jazdy maleje do 10 km/h – przynajmniej naszej ciężarówki, mamy okazję obserwować wraki samochodów na poboczu, a w pewnym momencie nawet widzimy jak ze świeżo rozbitego samochodu wyciągają zawinięte w koc ciało. Dopiero 20 minut jazdy później mijamy nadjeżdżającą z przeciwka karetkę. Na szybką pomoc nie ma tu co liczyć. Powodem jest nadmierna prędkość, szuter i zakręty, które w połączeniu dają niebezpieczną kombinację i nietrudno wypaść z drogi.

Przeprawa promowa przez Cieśninę Magellana trwa krócej niż oczekiwanie w kolejce do wjazdu na tenże prom i niedługo później znajdujemy się po drugiej stronie. Na skrzyżowaniu się rozstajemy i pozostaje nam łapanie kolejnego stopa do Punta Arenas. Od miasta dzieli nas tylko 150 km ale znajdujemy się dosłownie pośrodku niczego, jest godzina 21 i jedyne na co możemy liczyć to łaska mijających nas kierowców, a tych w Patagonii jest jak na lekarstwo. Samochody mijają nas ledwie co kilkanaście minut. Rozważamy już rozbicie namiotu, aby nie robić tego po ciemku, choć do zmroku mamy jeszcze spokojnie dwie godziny czasu. W pewnym momencie jakieś małe futerkowe zwierzątko przechodzi przez drogę żwawo przebierając łapkami. Podchodzę bliżej by zrobić zdjęcie, a stworzonko prycha na mnie próbując być groźne. Nie żebym się bał ale jest to skunks patagoński i nie chcę zostać trafiony jego cuchnącą wydzieliną.

Ponownie szczęście nam sprzyja i już po niedługim czasie mamy transport do Punta Arenas, gdzie docieramy w 1,5h – jeszcze przed zapadnięciem nocy. Tym razem droga była prosta, asfaltowa, więc jazda minęła szybko.

Zapisy śladów tras z GPS:

Laguna Esmeralda

Park Narodowy Tierra del Fuego